Zdarzyło się wczoraj - Tarkus

Emerson, Lake & Palmer - Tarkus

1. "Eruption" (instrumental) — 0:00


2. "Stones of Years" — 2:43


3. "Iconoclast" (instrumental) — 6:27


4. "Mass" — 7:43


5. "Manticore" (instrumental) — 10:55


6. "Battlefield" — 12:47


7. "Aquatarkus" (instrumental) — 16:39

Brytyjski wirtuoz instrumentów klawiszowych Keith Emerson pożegnał się ze światem 10 marca 2016 roku. Artysta, mimo 71 lat na karku, zakończył swój żywot niczym wrażliwy młodzian, zbuntowany przeciwko ustalonemu porządkowi świata. Keith Emerson zmarł w wyniku rany postrzałowej w głowę, którą sobie zadał, ponieważ nie mógł pogodzić się z urazem nerwów w prawej ręce. Tym samym ten niezwykle zdolny pianista oraz fan muzyk klasycznej opuścił ziemski padół w taki sam sposób jak lider grunge'owego zespołu Nirvana, Kurt Cobain.

Jest to pewnego rodzaju paradoks, biorąc pod uwagę fakt, że niechlujna muzyka grunge, czerpiąca inspiracje z hardcore punka, heavy metalu i indie rocka, jest zaprzeczeniem nawiązującego do muzyki klasycznej rocka progresywnego, którego jednym z najwybitniejszych reprezentantów był Keith Emerson.

Supergrupa Emerson, Lake & Palmer, której liderem był Keith Emerson, była jedną z najważniejszych formacji rocka progresywnego w latach 70., czyli w czasie, gdy ten gatunek przeżywał swoje największe chwile. Oprócz Keitha Emersona w jej skład wchodzili: basista, gitarzysta i wokalista Greg Lake, śpiewający wcześniej w King Crimson oraz perkusista Carl Palmer, znany z psychodelicznej grupy The Crazy World Of Arthur Brown. Grupa wydawała studyjne albumy w latach 1970-1994, z czego największym zainteresowaniem cieszyły się płyty wydane do 1977 roku włącznie. Później punkowa rewolucja z której pośrednio wyrósł grunge zmiotła rock progresywny z muzycznej sceny na dobre.

Największym uznaniem krytyków i fanów cieszą się pierwsze cztery studyjne płyty ELP. Jest to dość oczywisty wybór, zważywszy na to, że pierwsze dokonania zespołu są muzycznie dojrzałe i oferowały słuchaczom w tamtych czasach coś zupełnie nowego.

Największym nagraniem ze złotego okresu działalności grupy ELP jest bez wątpienia ponad dwudziestominutowa suita "Tarkus", która znalazła się na stronie A winylowego krążka o tym samym tytule. Keith Emerson pytany z jakiego dzieła jest najbardziej dumny zawsze wskazywał na utwór "Tarkus", któremu fani nadali łatkę utworu antywojennego.

Kompozycja jest podzielona na siedem różnych części, jednak muzycy posklejali je w sposób mistrzowski, tak, że brzmią one razem niezwykle spójnie. Utwór "Tarkus" otwiera podniosły kawałek "Eruption", będący wirtuozerskim popisem Keitha Emersona. W następującym po nim fragmencie "Stones of Years" pierwszoplanową rolę odgrywa natchniony wokalista Greg Lake, jednak wielbiciele bezkonkurencyjnych solówek klawiszowych Emersona również powinni być usatysfakcjonowani. "Stones of Years", a także dwa inne fragmenty suity "Tarkus": "Mass" oraz "Battlefield" to tak naprawdę tradycyjnie skonstruowane piosenki. Całość zamyka eksperymentalny kawałek "Aquatarkus", zawierający niespotykane wcześniej brzmienia, powstałe dzięki współpracy Keitha Emersona z Robertem Moogiem, konstruktorem syntezatora Mooga.

"Tarkus" jest bez dwóch zdań jednym z największych utworów muzyki popularnej, którego wielką zaletą jest przystępność. Ten numer do dzisiaj jest chętnie słuchany przez młodych ludzi. Instrumentalne popisy członków ELP, eksperymenty brzmieniowe oraz długość formy teoretycznie powinna skazać kompozycję na komercyjną porażkę, jednak stało się inaczej. Album "Tarkus" stał się bestsellerem po obu stronach Atlantyku i doszedł do 1. miejsca listy przebojów w Wielkiej Brytanii.

Przypominając utwór "Tarkus" nie można zapomnieć o fenomenalnej pracy angielskiego malarza Williama Neala, który zobrazował historię Tarkusa przedstawioną w utworze. Tarkus, będący symbolem stechnicyzowanego, zmechanizowanego, nowoczesnego świata został przedstawiony jako krzyżówka bądź też mutacja czołgu z pancernikiem. Historia Tarkusa to historia wojny z różnymi przeciwnikami. Żywy czołg walczy najpierw z Pterodaktylem, później skrzyżowaniem wyrzutni rakiet z homarem i jaszczurką, a na samym końcu z Mantykorą. Starcie z uosabiającą duchowość i tradycję Mantykorą Tarkus przegrywa, co jest zastanawiające w świetle ostatnich zamachów, w których świetnie zorganizowane, nowoczesne państwa Europy Zachodniej nie są w stanie sobie poradzić z partyzantami, nakręconymi przez islamskich fundamentalistów.

Oczywiście nie o tym myśleli muzycy nagrywając ten utwór. Jednak skoro traktuje on o konfliktach zbrojnych oraz jest nadana mu łatka utworu pacyfistycznego, to warto go teraz przypomnieć, tym bardziej, że nie będzie lepszej okazji, aby przywołać muzykę Keitha Emersona.